Wrota Mazowsza
e-uslugi.wrotamazowsza.pl
Łyse
Nazwa instytucji: Gmina Łyse
Dane teleadresowe:
Urząd gminy Łyse, ul. Ostrołęcka 2, 07-437 Łyse
tel. (29) 772 50 27, fax (29) 772 50 03 w. 41
e-mail: sekretariat@gminalyse.pl
Strona www: www.gminalyse.pl
Powierzchnia: 246,45 km2
Liczba mieszkańców: 8 539
Położenie geograficzno-przyrodnicze: Gmina Łyse jest gminą wiejską położoną w północno-wschodniej części Mazowsza na Równinie Kurpiowskiej, w powiecie ostrołęckim województwa mazowieckiego. Sąsiaduje z gminami Myszyniec i Kadzidło wchodzącymi w skład powiatu ostrołęckiego w województwie mazowieckim; gminami Zbójna i Turośl wchodzącymi w skład powiatów kolneńskiego i łomżyńskiego w województwie podlaskim; gminami Rozogi i Pisz wchodzącymi w skład powiatów szczycieńskiego i piskiego w województwie warmińsko – mazurskim.
Gospodarka, przemysł, rolnictwo, inwestycje: Gmina Łyse jest gminą rolniczą. Dominującym kierunkiem jest chów bydła mlecznego oraz uprawy podporządkowane produkcji mlecznej. Uprawy prowadzone są na słabych glebach o klasach bonitacji głównie V i VI. Największym zakładem na terenie gminy są Zakłady Przetwórstwa Mięsnego JBB w Łysych zatrudniające ponad 1000 osób. Pozostałe działalności stanowią piekarnie, zakłady usługowe i drobnej wytwórczości, warsztaty oraz punkty handlowe. Samorząd Gminy Łyse dąży do rozwoju infrastruktury technicznej. W ostatnich latach, z wykorzystaniem funduszy unii europejskiej, rozbudowana została sieć kanalizacyjne i oczyszczalnia, wybudowane zostały place zabaw i obiekty sportowe, w tym „Orlik 2012”, zmodernizowane zostały budynki szkół i urzędu gminy, wybudowano przydomowe oczyszczalnie dla indywidualnych gospodarstw domowych, powstają świetlice wiejskie i modernizacji ulega przestrzeń publiczna. Średniorocznie powstaje 5 km dróg o nawierzchni bitumicznej. Wykorzystywane są również odnawialne źródła energii poprzez montaż zestawów kolektorów słonecznych na budynkach mieszkalnych oraz pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej.
Historia, dziedzictwo i kultura:
Teren Gminy Łyse, znajdował się w lasach Zagajnicy Łomżyńskiej. Knieje puszczańskie pełne były dzikiej zwierzyny - niedźwiedzi, łosi, rysie, dzików, jeleni oraz łasic. Puszcza obfitowała w drewno, pokłady rudy darniowej, barcie dzikich pszczół i ryby występujące w rzekach, strugach, jeziorach i rozlewiskach. Puszcza pozostawała terenem łowów królewskich, a na straży jej stały pobudowane dwory myśliwskie np. nad jeziorem Krusko. Najstarsza na terenie dzisiejszej Gminy wieś Lipniki istniała już w 1673r. Zachowały się przekazy mówiące o 66-ciu osobach dorosłych zamieszkujących Lipniki w tym czasie. Inne osady wiejskie puszczy: Dęby, Łyse, Łączki powstały po "potopie" Szwedzkim. Stopniowo w ciągu XVII i XVIII wieku całość Puszczy została zasiedlona. Część wsi otrzymała nazwy od cech topograficznych Puszczy, część od nazwisk rodowych nowych osadników, za wzorem nazw wsi szlachty mazowieckiej i wsi puszczańskich w innych regionach Polski. Najważniejsze zabytki na terenie gminy to: - zespół kościoła parafialnego p.w. Św. Anny w Łysych - krzyż powstańczy z 1863 r. – obok kościoła p.w. Św. Anny w Łysych, - zespół kościoła parafialnego p.w. Najświętszego Serca Jezusa w Lipnikach - figura Św. Rocha z drugiej połowy XIX w – Lipniki, - zespół kościoła parafialnego p.w. Św. Stanisława Kostki w Zalasiu Największym wydarzeniem kulturalnym w Łysych są coroczne obchody Niedzieli Palmowej. Impreza ta przyciąga z roku na rok coraz liczniejsze rzesze turystów z kraju i zagranicy, przedstawicieli świata dyplomacji, polityki, kultury, nauki. Przyjeżdżając do Łysych można obejrzeć nie tylko procesję z palmami kurpiowskimi, ale także kiermasz sztuki ludowej i wydawnictw regionalnych, okolicznościowe wystawy, występy zespołów folklorystycznych, skosztować potrawy regionalne. Tradycyjną palmę kurpiowską cechują zarówno rozmiary (od 1 do 10 m wysokości), sposób wykonania (oplatanie roślinnością leśnego kija), jak też bogata dekoracja bibułkowymi kwiatami i wstążkami.
