]]>

Szukaj w:

Jednostki samorządowe

Ostrołęka Płock Siedlce Radom Ciechanów żuromiński mławski ostrołęcki ostrowski makowski sierpecki przasnyski ciechanowski pułtuski wyszkowski węgrowski sokołowski siedlecki łosicki płocki płoński gostyniński sochaczewski nowodworski legionowski wołomiński miński otwocki żyrardowski piaseczyński garwoliński grójecki kozienicki białobrzeski przysuski radomski szydłowiecki zwoleński lipski m.st. Warszawa pruszkowski warszawski zachodni grodziski

Sarnaki

Nazwa jednostki: Gmina Wiejska Sarnaki

Dane teleadresowe:

Urząd Gminy Sarnaki, ul. Joselewicza 3, 08-220 Sarnaki

tel./fax (83) 359 91 98, (83) 359 91 48, (83) 359 93 71

e-mail: sarnakigw@op.pl

Strona www: www.sarnaki.pl

Powierzchnia: 197,3 km2

Liczba mieszkańców: 5 542

Położenie geograficzno-przyrodnicze: Gmina Sarnaki położona jest we wschodniej części województwa mazowieckiego, w odległości 20 km od Łosic - miasteczka powiatowego i 140 km od Warszawy. Od strony północnej naturalną granicą z województwem podlaskim jest rzeka Bug. Od południa gmina graniczy z województwem lubelskim. Przez terytorium gminy przebiega droga krajowa nr 19 Suwałki - Barwinek, która krzyżuje się z drogą wojewódzką nr 811 z Białej Podlaskiej łączącą województwo podlaskie z przejściem granicznym w Terespolu i Kukurykach w województwie lubelskim. Przebiega również linia kolejowa Warszawa - Hajnówka.

Gospodarka, przemysł, rolnictwo, inwestycje: Gmina Sarnaki jest terenem o niezaprzeczalnych walorach przyrodniczo-krajobrazowych, najcenniejszą wartością jest przepiękna rzeka Bug. Na jej obszarze znajduje się Park Krajobrazowy "Podlaski Przełom Bugu", rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne i pomniki przyrody. Ochrona tych cennych obszarów wymaga usystematyzowania gospodarki wodno-ściekowej i gospodarki odpadami.

Dzięki posiadanym walorom przyrodniczym, w miejscowościach położonych nad rzeka Bug rozwinęła się turystyka. Aby podnieść atrakcyjność tych terenów i tym samym zwiększyć liczbę turystów oraz poprawić warunki życia mieszkańców, Gmina zdecydowała się wybudować oczyszczalnię ścieków w nadbużańskiej miejscowości Serpelice, która przyjęłaby ścieki z czterech wsi: Serpelice, Borsuki, Zabuże i Klepaczew położonych nad rzeką Bug.

Gmina Sarnaki jest typową gminą rolniczą o dużej lesistości i rozwijającej się infrastrukturze turystyczno-wypoczynkowej. Użytki rolne stanowią 10627 ha tj. 54% ogólnej pow. gminy, z tego grunty rolne wynoszą 7917 ha. – tj. 40% ogółu gminy, łąki i pastwiska zajmują ok. 12% pow. gminy tj. 2354 ha. Lasy zajmują ok. 36% co stanowi ok. 7700 ha. Z gospodarstw rolnych najwięcej jest w przedziale 7 – 15 ha, najmniej 20 – 50 ha, jedno powyżej 50 ha., średnia pow. gospodarstwa wynosi 8,23 ha przy średniej krajowej 5,70 ha.

Naturalne warunki rozwoju produkcji są zróżnicowane. Przeważają gleby klasy V i VI. Na ogół nie tworzą one zwartych kompleksów, lecz stanowią mozaikę z glebami lepszymi, z wyjątkiem wschodniej i północnej części gminy, gdzie przeważają gleby słabe. W strukturze uprawy na terenie gminy Sarnaki pod względem powierzchni dominują zboża oraz ziemniaki. Hodowla zwierząt opiera się na trzodzie chlewnej i bydle.
Lasy na terenie gminy występują głównie w kilku kompleksach leśnych, z których największe rozciągają się wzdłuż doliny Bugu, teren najmniej zalesiony to teren wokół miejscowości Sarnaki.

Rzeźba terenu gminy jest urozmaicona. Wysokości bezwzględne wynoszą od 120 m do 191 m n.p.m. w rejonie Nowe Litewniki. Z surowców mineralnych dotychczas udokumentowano złoża piasków w rejonie wsi Borsuki. W innych miejscowościach występują niewielkie odkrywki, z których eksploatuje się piasek, żwir lub pospółkę na lokalne potrzeby.

Zakładów produkcyjnych, itp. jest tu stosunkowo mało. Największym zakładem pracy jest przetłocznia gazu w Hołowczycach. Prężnie działa Nadleśnictwo. Największe zakłady prywatne to: Przetwórnia Owocowo-Warzywna w Sarnakach, Zakład Produkcyjno-Handlowo-Usługowy "LAMITAR" w Hołowczycach, który zajmuje się budową jachtów i łodzi oraz kilka dużych tartaków. Poza tym w gminie szereg mniejszych zakładów działa w sferze usług i handlu. Ogółem działalność gospodarczą prowadzi 185 podmiotów.

W gminie działa 12 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej, służących pomocą w różnych losowych sytuacjach, zwłaszcza zagrożeń pożarowych. Jednostka w Sarnakach dodatkowo wchodzi w skład Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.

Historia, dziedzictwo i kultura:

Gmina Sarnaki (dawn. gmina Chlebczyn) –  gmina wiejska w województwie mazowieckim,  w powiecie łosickim. W latach 1975- 1998 gmina położona była w województwie podlaskim. Siedziba gminy - Sarnaki, to miejscowość o bardzo starym rodowodzie. Początki istnienia Sarnak datuje się na czasy pogańskie, na miejscu dzisiejszej osady istniała przed wiekami "sadyba" Jadźwingów - jedno z wielu osiedli skupionych wokół Drohiczyna. Drobnoszlachecka wieś uzyskała miano parafii w 1430 roku. Osada rozwijała się prężnie i w roku 1754 uzyskała tytuł miasta. W 1813 roku miasteczko zostało zniszczone przez wycofujące się spod Moskwy wojska napoleońskie. W 1869 roku Sarnaki utraciły prawa miejskie, co nie przeszkodziło rozwojowi osady.

Do najważniejszych zabytków w Gminie Sarnaki należy zaliczyć:
Kościół w Sarnakach. Drewniany kościół wybudowany w 1816r z trzema klasycystycznymi ołtarzami z początków XIX wieku. Teren przykościelny ogrodzony jest murem i podzielony na dwie części: południową i północną. W części południowej znajduje się kościół, trzy kapliczki z figurami Najświętszej Marii Panny, Chrystusa oraz św. Jana Nepomucena, grota skalna z figurą NMP wkomponowana w ogrodzenie, kamienny budynek dawnej kostnicy oraz dwa zabytkowe nagrobki z początku XIXw. W części północnej znajduje się wybudowana na początku XIX wieku murowana dzwonnica z trzema arkadowymi przejściami i prześwitami na trzy dzwony oraz aleja lipowa.

Kościół w Horoszkach Dużych. Drewniany kościół wybudowany przez społeczność lokalną w 1933r i rozbudowany do obecnej postaci w 1944r. Jest to trójnawowa budowla drewniana z transeptem i wieżą. Obiekt ten jest postulowany do wpisu do rejestru zabytków ze względu na jego wartość historyczną oraz artystyczną.

Klasztor oraz Kościół w Serpelicach. Kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła oraz przyległy do niego Klasztor Ojców Kapucynów nie są budowlami charakteryzują się odległa metryką powstania (zostały zbudowane tuż po II wojnie), jednak znaczenie kulturowe, estetyczne i krajobrazowe całego założenia zasługuje na uwagę.

Zespół dworski w Sarnakach. Murowany dwór wybudowany w 1830r należący niegdyś do właścicieli Sarnak, przebudowany w późniejszym okresie, obecnie jest w posiadaniu Nadleśnictwa Sarnaki.

Zespół dworsko-parkowy w Klimczycach (Kasztel). Wybudowany w 1840r w stylu gotyku angielskiego zachowany do dzisiaj w dobrym stanie. Budynek dworu otacza park krajobrazowy, w którym zachowały się alejki, polany, staw oraz liczny starodrzew. Na obrzeżach parku zlokalizowana jest drewniana oficyna oraz figura NMP.

Zespół dworsko-ogrodowy w Zabużu. Obejmujący dwór zbudowany w ok. 1890r, resztki parku i ogrodu oraz zabudowę gospodarczą. Na zespół składa się budynek dworu, stajnia, stróżówka, resztkowo zachowany starodrzew parku, aleja dojazdowa-lipowa oraz szpalery starodrzewu okalające dwór i ogród.

Browar w Sarnakach. Browar swoje początki istnienia datuje na XVIIIw. Zakład z prawdziwego zdarzenia powstał w 1870r a jego właścicielem był Walerian Arnold. W 1902r właścicielem został Józef Szummer i właśnie to dzięki niemu browar zawdzięcza obecny kształt. Po II wojnie zarządcą zakładu stał się Kisiel a zastępował go Krzymowski a nad procesem warzenia czuwał Pirwitz, kolejnymi zarządcami były Warszawskie Zakłady Piwowarsko-Słodownicze, Zakłady Przemysłu Terenowego w Siedlcach a później w Łosicach, siedlecki oddział Spółdzielni Ogrodniczej. W połowie lat 60-ych w Sarnakach powstała przetwórnia owocowo-warzywna, która była faworyzowana przez dyrektorów a browar powoli szedł w zapomnienie. Dziś zabudowania browarne coraz bardziej popadają w ruinę.

Replika rakiety V-2 w Sarnakach. Obszar gminy Sarnaki podczas ostatniej wojny był sceną ważnych wydarzeń związanych z akcją pozyskania dla wojsk sprzymierzonych rakiety V2 testowanej przez Niemców na tych terenach. Tamte wydarzenia upamiętnia pomnik stojący w centrum rynku w Sarnakach, tablica pamiątkowa na ścianie dzwonnicy oraz głaz z tablicą na terenie małego cmentarzyka wojennego w Starych Mierzwicach. Tamte wydarzenia przypominają również groby tych, którzy uczestnictwo w walce przypłacili życiem - mogiły w Nowych Hołowczycach i Nowych Litewnikach oraz grób pilota RAF-u na sarnackim cmentarzu. Śladem ostatniej wojny jest też tablica poświęcona uczniom szkoły w Sarnakach działającym w podziemiu, policjantom pomordowanym w Katyniu, mieszkańcom wsi Borsuki zabitym w czasie wojny.

Sprawdź wiadomości w portalu Mieszk@niec

widok z lotu ptaka widok z lotu ptaka
Liczba wyświetleń: 276